1/3
қаралды 3873

Кесене Степногорск қаласы Ақсу кенті маңында орналасқан. Нұрмағамбет Сағынайұлы (1848 жылы Ақмола облысы Ақсу кенішінде туып – 1925 жылы Қарабұлақ өңірінде қайтыс болды) халық арасында «Паң Нұрмағамбет» атанған. Асыл тұқымды жылқы шаруашылығымен айналысқан ірі бай, саятшы, ұлттық этнографияны жаңғыртушы.

Нұрмағамбет 1891 жылы Ресейдің болашақ патшасы II Николай Омбы қаласына келгенде, оның кұрметіне ұйымдастырылған көрмеге жақсы жабдықталған ақ киіз үй тігіп, 1000 жылқыны сыйға тартқан. XX ғасырдың басында бұл киіз үй Нижний Новгородта өткен бүкіл ресейлік көрмеге, Париж қаласындағы көрмелерге қойылған. Қазір Санкт-Петербургтегі Эрмитажда сактаулы. Нұрмағамбет төрт рет қажылыкка барған. 1908 жылы Меккеге қажылық сапарға барғанда Шам (Дамаск) шаһарынан қазақ елінен қажылыққа келушілер үшін арнайы үй сатып алған.

Шын хегі Сағынайұлы болып келетін Нұрмагамбет байды халық тек байлығы үшін емес, ұлты үшін ұлы сөз сөйлеп, билігін жүзеге асыра алғандығы үшін «жарты патша» атандырса керек. Осы бір тұлға жайлы зерттеп жүрген қаламгер Мақсұтбек Сүлейменнің айтуынша, ол Ақмола өңірінде асыл тұқымды жылқы шаруашылығын алғашқы дамытушылардың, ұлт үшін де ұлағатты істер тындырып, байлығын сол жолда сарп еткен ерлердің бірі.
Паң Нұрмағамбет ел есінде әкесі Сағынайға берген асымен қалған. 1886 жылы берілген сол асқа 500 ақ үй тігіліп, оған 500 бұхар кілем ілінген, 5 тонна шай әкелініп, жаңа ыдыс-аяқтар Ташкент пен Қазан қалаларынан алынды. 10 мың көрпе-жастық, қонақтарға сыйлауға 500 бұхар шапаны әкелініп, Сібірден 500 бағалы аң терісі алынды. 20 мың қой, 100 жылқы сойылды. Қазақстан Ұлттық энциклопедиясында Сағынайдың асына жұмсалған шығынның атақты Тәж-Махал кесенесін салуға жұмсалған қаржымен бірдей болғандығы жазылады.

Сізге сондай-ақ ұнауы мүмкін